CD&V Kamerlid Nathalie Muylle heeft samen met Valerie Van Peel een wetsvoorstel klaar dat het voor huisartsen mogelijk maakt de wilsverklaring van hun patiënt inzake orgaandonatie te registreren. âDit zal leiden tot meer openheid over het onderwerp, ook naar familie toe zodat zij minder geneigd zullen zijn zich te verzetten. En dus ook tot meer donoren. En dat blijft belangrijk. Want de vraag is nog steeds groter dan het aanbod.â
De wachtlijsten voor orgaandonatie blijven lang en dat ondanks het feit dat er in ons land een opting-out-systeem bestaat. Door dit geen-bezwaarsysteem worden alle burgers impliciet als donor beschouwd tenzij ze zich hier expliciet tegen verzetten. Maar in de realiteit verloopt dit niet altijd zo. Hoewel de wetswijziging van 2007 de mogelijkheid tot verzet door naaste familie heeft opgeheven, worden er nog steeds regelmatig transplantaties verhinderd door familiale weigering . Volgens het jaarverslag uit 2015 van de Belgische Sectie Transplantatiecoördinatoren (BTS) weigert de familie in 12,6 % van de gevallen. âOp zich is dat niet verwonderlijk. Zeker indien het topic in familiale context nooit is aangesneden. In veel gevallen moet de arts de familie betrekken om te kunnen polsen naar de wil van de patiënt en dat op een emotioneel zeer beladen moment. Er is maar weinig tijd voor de beslissing wat het voor de familie vaak ondraaglijk maakt. Daarom is het zo belangrijk dat dergelijke gesprekken veel vroeger worden gevoerd. En daar kan de huisarts bij uitstek een rol in spelenâ, stelt Kamerlid Nathalie Muylle.
(bovenstaande afbeelding is overgenomen uit Het Laatste Nieuws)
Van Peel : "Op eerste zicht lijken er verschillende manieren te bestaan om het aantal orgaandonaties te verhogen, maar bij veel van deze opties dreigt een omgekeerd effect. Globale infocampagnes hebben bijvoorbeeld het nadeel dat ze relatief duur zijn en hun effect tijdelijk. Maar vooral bestaat het gevaar dat ze niet enkel leiden tot een stijging van de opt-ins maar ook tot een stijging van de opt-outs. Het is belangrijk dat de informatie uitgebreid en correct wordt weergegeven en dit best door iemand waarmee een vertrouwensband bestaat. Daarom denken we aan de huisarts, die trouwens ook zelf initiatief kan nemen tot zoân gesprek. Vandaag kan je je enkel in het gemeentehuis effectief laten registreren als donor, maar dat is voor veel mensen een te onpersoonlijk gegeven wat de drempel hoog maakt. Sommige opperen daarom voor een digitale registratie van de wilsverklaring â bijvoorbeeld via het systeem van de elektronische identiteitskaart. Maar ook hier bestaat het gevaar dat het huidige geen-bezwaarsysteem hierdoor onder hoogspanning komt en we de facto de omschakeling naar een opting in-systeem maken. Bovendien verhelpt de digitale registratie de problematiek van het familiaal verzet niet".
Met het oog op zowel een verbreding van de registratiemogelijkheden als de vrijwaring van het huidige geen-bezwaarprincipe stellen de kamerleden voor om de registratie van de wilsverklaring via de huisarts mogelijk te maken. Bijvoorbeeld via het e-Health platform. De opleiding, kennis en ervaring van de huisarts en de vertrouwensband met de patiënt maken van de huisarts een geschikt aanspreekpunt om over dit onderwerp te spreken en een begeleidende rol te vervullen in de keuze van de patiënt. En hem er in één klap van bewust maken dit ook met zijn naaste familie te bespreken. Zodat ook zij op voorhand de wil van de patiënt kennen wat de kans op verzet verkleint.
Wenst u het wetsvoorstel te lezen: klik hier
Nathalie Muylle